Τα χρέη απειλούν με αφανισμό τον Πρωτογενή τομέα.

Πριν μερικούς μήνες ψηφίστηκε στη Βουλή η επιστροφή ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου (DIESEL) που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία μόνο για το 2024, λες και αυτό ήταν το μοναδικό πρόβλημα του πρωτογενούς τομέα και κανένα άλλο.  

Νιώθουμε όλοι και πρωτίστως οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι μας, πως η κυβέρνηση πέραν κάποιων διστακτικών μέτρων και υποσχέσεων δεν έχει την διάθεση να κάνει περισσότερα ούτε να λάβει ουσιαστικά μέτρα, έτσι δεν λύνονται τα προβλήματα δεκαετιών που έχουν συσσωρευτεί στον πρωτογενή τομέα.  

Η στήριξη των αγροτών απαιτεί μακροχρόνια και σταθερά μέτρα και πολιτικές που θα στοχεύουν στην διατήρηση και την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, πολύ απλά οι αγρότες μας να μην εγκαταλείψουν τη γη τους και την ύπαιθρο. 

Ένα ακόμα ανησυχητικό στοιχείο είναι το έλλειμμα 330 εκατ. στο ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων το 2022. Η αξία των εξαγωγών διαμορφώθηκε στα 9,88 δισ. ευρώ, ενώ αυτή των εισαγωγών στα 10,21 δισ. Ευρώ. Για δεκαετίες η χώρα μας είχε το συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγροτική οικονομία, πλέον έχουμε περισσότερες εισαγωγές από τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. 

Σχεδόν 200 χρόνια πριν ο μεγάλος Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας αντιλήφθηκε ότι η ανάταξη της χώρας πρέπει να ξεκινήσει από την Γεωργία και ίδρυσε Γεωργική Σχολή στην Τίρυνθα για να διδαχθούν οι νέοι την γεωργική τέχνη. Από τότε μέχρι σήμερα πολλά άλλαξαν, όμως καμιά κυβέρνηση και κανένας πολιτικός δεν πίστεψε πραγματικά στις δυνατότητες και στο συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει η χώρα μας λόγω κλιματολογικών συνθηκών στην ανάπτυξη ενός δυναμικού πρωτογενούς τομέα που θα φέρνει πλούτο και ευμάρεια στην περιφέρεια.

Απέναντι σε όλα αυτά κρίνεται αναγκαίο άμεσα να χαράξουμε μια ρεαλιστική πολιτική για την αναδιάρθρωση της αγροτικής μας οικονομίας με τρίπτυχο: Έρευνα – Παραγωγή- Προώθηση.

• Έρευνα και καινοτομία που θα χρηματοδοτεί και θα αξιοποιεί πόρους της εκπαίδευσης για την παραγωγική Ελλάδα.
• Παραγωγή με βάση της εγχώριες και διεθνείς διατροφικές ανάγκες. 
• Προώθηση των προϊόντων στις αγορές του κόσμου χτίζοντας το branding τους με τα χαρακτηριστικά της τοποθεσίας και του περιβάλλοντος της χώρας μας.

Πριν δούμε τα παραπάνω, θα πρέπει να λύσουμε το πρόβλημα των χρεών που απειλούν σαν θηλειά με στραγκαλισμό τον πρωτογενή τομέα.

Αυτή τη στιγμή, πέραν όλων των άλλων, 18.000 ΑΦΜ αγροτών είναι δεσμευμένα για παλιά χρέη, με αποτέλεσμα χιλιάδες οικογένειες να ζουν με τον εφιάλτη των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών. Τον ίδιο εφιάλτη ζουν όσοι διετέλεσαν μέλη των Δ.Σ. σε περίπου 800 συνεταιρισμούς, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά σε τράπεζες, Εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Τα μέλη αυτά, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ευθύνονται για τα χρέη, τα οποία φαίνεται πως κληρονόμησαν, σέρνονται στα δικαστήρια, ενώ τους έχουν δεσμευτεί τα περιουσιακά στοιχεία.

Οι πολλοί συνεταιρισμοί βρίσκονται σε αδιέξοδο με τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, που έχουν περιέλθει στην κατοχή Αγοραστών Πιστώσεων (Funds) λόγω της αδυναμίας, τόσο επικοινωνίας με εκπροσώπους για το ύψος των οφειλών, όσο και των τεράστιων καθυστερήσεων, που παρατηρούνται κατά τη διαδικασία διαπραγματεύσεων.

Το θέμα αυτό δημιουργεί σωρεία προβλημάτων στη δραστηριότητα των υγιών και παραγωγικών Συνεταιρισμών, σε μια στιγμή μάλιστα που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για τη βιωσιμότητα των ίδιων των αγροτών ενόψει της πίεσης που δέχονται από το αυξημένο κόστος  παραγωγής, καθώς και τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή. 

Μια από τις σημαντικότερες δυσκολίες είναι ότι μέρος της περιουσίας και των υποδομών τους που είναι δεσμευμένο, χρησιμοποιείται για να αντιστρατεύεται την προσπάθεια οργάνωσης και ανάπτυξης των Συνεταιρισμών.

Το κόμμα μας ειδικά για τα χρέη του πρωτογενούς τομέα έχει τις παρακάτω προτάσεις:

• Οι υπερβολικοί τόκοι ανατοκισμού έχουν καταστήσει οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης αδύνατη για τα οικονομικά των Συνεταιρισμών και πρέπει να διαγραφούν.
• Εφόσον από την οικονομική λειτουργία του συνεταιρισμού δεν μπορεί να γίνει εξυπηρέτηση του δανείου, αυτό να μπορεί να μειώνεται μέχρι το ύψος των διασφαλίσεων και το υπόλοιπο μέρος του δανείου να διαγράφεται.
• Να γνωστοποιείται η μεθοδολογία υπολογισμού και κατά συνέπεια η διαδικασία καθορισμού του τελικού ύψους οφειλής του δανειολήπτη πράγμα που σήμερα δεν είναι εφικτό.
• Η διάρκεια περιόδου εξόφλησης να είναι πάνω από 20 έτη, προκειμένου να καταστούν βιώσιμοι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί.
• Στη ρύθμιση να ενταχθούν και τα δάνεια που είναι υπό την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, όπως είναι των Συνεταιρισμών.
• Σχετικά με την ηλεκτροδότηση των αντλιοστασίων των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι κυρίως λόγω οφειλών προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας. Οι οφειλές να παγώσουν με υποχρέωση των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων να τοποθετήσουν συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε συνεργασία με τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.   

(Πρίν από 4 μήνες είχαμε επισημάνει το πρόβλημα και είχαμε προτείνει λύση κατά την επίσκεψη μας στο Αγροτικό συνεταιρισμό Μεσσηνίας, στο βίντεο που ακολουθεί)

Του Ανδρέα Βορυλλα

Βουλευτής Δυτικού Τομέα Αθηνών – ΝΙΚΗ